Türkiye’yi sarsan afetlerden sonra kentlerdeki yapı stoklarının sarsıntıya dayanıklılığı gündemde yerini koruyor Kahramanmaraş ve Hatay Pendik Escort merkezli zelzeleler ve komşu ülke Gürcistan’da 12 Şubat’ta 4 4 ile 3 6 büyüklüğünde olan 2 zelzelenin bilhassa Rize ve Artvin’de hissedilmesi sonrası Karadeniz’de deniz tabanından geçen fay sınırında sarsıntı Kurtköy Escort yaşanma mümkünlüğü da gündeme geldi Beklenen muhtemel Marmara zelzelesi nedeniyle tüm gözler İstanbul’a çevrilirken uzmanlar Karadeniz fayının sarsıntı riski taşıdığına dikkati çekti
‘TRABZON VE RİZE’DEKİ TÜM YAPILAR SARSINTI TEHLİKESİ ALTINDA’ Maltepe Escort
Jeoloji Mühendisi Prof Dr Osman Bektaş Karadeniz fayının Bartın’da 1968 yılında 6 6 büyüklüğünde zelzele ürettiğini belirterek 2019 yılında yayınlanan Trabzon ve Rize’nin zelzele tehlikesi gerek mahallî idare gerekse toplum Tuzla Escort tarafından göz arkası ediliyor anlaşılmıyor Bu mevzuda elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz ancak maalesef o bahiste da birtakım tenkitler alıyoruz Halbuki biz 1996 ile 2019 yıllarında yayınlanan sarsıntı tehlike haritaları ortasındaki Anadolu Yakası Escort farkı anlatmaya çalışıyoruz Bu fark nedir derseniz yeni haritada Trabzon’un zelzele tehlikesi 2 kat artmış Rize’nin de 3 kat artmıştır Bu artış 1996 yılında yapılan ve 23 yıl yenilenmeyen zelzele tehlike haritasından kaynaklanmıştır 23 yıl boyunca Trabzon ve Rize yöresinde inşa edilen yapılar bugünkü sarsıntı yönetmeliğine karşıttır ve sarsıntı tehlikesine açıktır Bu haritanın verdiği bedeller yalnızca sağlam yer içindir Halbuki bölgedeki taban hem dolgu hem heyelan hem de plaj kısımlarındadır Bu binalarla yapılar eski sarsıntı yönetmeliğine nazaran yapıldığı için Trabzon ve Rize’deki tüm yapılar zelzele tehlikesi altındadır Rize’nin 3’te 1’i aslında dolgu alanı üzerindedir dedi
‘HARİTADAKİ YANLIŞLIK SIHHATSİZ YAPILAŞMANIN SEBEBİ OLDU’
Bektaş 1996 yılında hazırlanan haritada yanılgı yapıldığını öne sürerek Karadeniz kıyısına paralel giden Karadeniz fayı 1968 yılında 6 6 büyüklüğünde bir zelzele üretti ve o periyotta kaza olan Bartın’ı yıktı Bartın’da yıkım olunca bu bölge o zamanki haritada ‘birinci derece sarsıntı bölgesi’ ilan edildi Karadeniz fayının yıkmadığı Trabzon ve Rize ise ‘dördüncü derece sarsıntı bölgesi’ yapıldı bu büyük bir yanlışlıktır Gerek Bartın gerekse Trabzon birebir sismik zonda bulunuyor Bartın ne ise Trabzon ve Rize de tıpkı derecede olmalıdır Bu yanlışlık 23 sene sonra değiştirildi 2019 yılında yayınlanan haritada bütün Karadeniz kıyısı muadil bir zelzele tehlikesine sahip oldu Bugün Trabzon ve Rize hangi zelzele çekincesine sahipse Bartın da aynısına sahiptir Bu yanlışlık 23 yıl boyunca Trabzon ve Rize’de sıhhatsiz zelzeleye açık yapılaşmanın sebebi oldu Kesinlikle surette sarsıntı tehlike haritaları en az 5 yıl içinde yenilenmelidir Yenilenmeyen haritalar 23 yıl boyunca Trabzon ve Rize yöresinde dolgular ve kıyı üzerinde sıhhatsiz yapılaşmaya neden oldu ‘Trabzon zelzele bölgesi değildir’ algısı bugüne kadar herkesin de kabul ettiği sıhhatsiz bir yapılaşmaya neden oldu Bunun düzeltilmesi ortadan kaldırılması lazım diye konuştu
’50 YIL İÇİNDE TRABZON’DA OLABİLECEK SARSINTI BARTIN SARSINTISINA YAKIN OLABİLİR’
Karadeniz fay çizgisinde muhtemel yaşanacak zelzeleyle ilgili öngörüde bulunan Bektaş Deprem tehlike haritaları zelzelenin ne vakit ve nerede olacağını göstermez İstanbul’da sarsıntı beklerken Trabzon’da her an bir sarsıntı oluşabilir Sonuç olarak sarsıntının ne vakit ve nerede olacağını kimse bilmiyor Varsayımı vakit ve yer vermek gerekirse önümüzdeki 50 yıl içerisinde Trabzon’da olabilecek sarsıntı yüzde 90 olasılıkla 6 6 yani Bartın sarsıntısına yakın bir zelzele olur Yüzde 10 olasılıkla da bu sarsıntıdan daha büyük olma mümkünlüğü var Lakin bu 6 6 sarsıntı şiddeti ve yer sarsıntısı sağlam taban için geçerlidir AFAD der ki bizim verdiğimiz bu pahaların yanında mikrobölgelendirme çalışmaları yapmalısınız Yani heyelan alanları olgu alanlar dere yatakları ve zayıf yerler için farklı bir bölgelendirme yapmanız gerekir tabirlerini kullandı
Prof Dr Bektaş Afet Bakanlığı kurulacaksa tüm lokal idarelerde de muhakkak ‘İl Afet Bilim Kurulu’ oluşturulmalı bu konsey yöneticileri bilgilendirmeli ve sarsıntı heyelan sel üzere afetlerin ziyanlarını en aza indirmek için teknikler geliştirmeli tavsiyesinde de bulundu
‘KARADENİZ FAYI GÖZ GERİSİ EDİLMEMELİ’
Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde KTÜ bilim insanları da Gürcistan’daki sarsıntıların bilhassa Rize ve Artvin’de hissedilmesine ait yayımladığı ‘Karadeniz’in depremselliği’ bahisli bilgi notunda son 20 yılda Trabzon Rize ve Ordu açıklarında büyüklükleri 2 5 ile 4 5 ortasında değişen zelzeleler yaşandığını belirtilerek Gürcistan’daki sarsıntılar Karadeniz fayının etkin olabileceğini göstermektedir Bu nedenle bilhassa Karadeniz fayı göz gerisi edilmemeli denilmişti
