ABD’deki Cornell Üniversitesi Columbia Üniversitesi ve Jackson Laboratuvarı araştırmacıları tarafından ortaklaşa yürütülen ve Amerikan Ulusal Antalya travesti Sıhhat Enstitüsü’nün National Institute of Health yaklaşık 25 milyon dolar fon ayırdığı ‘kronik yorgunluk ve bağırsak mikrobiyotası ortasındaki alakayı ispatlayan’ çalışmanın birinci sonuçları yayınlandı Çalışmayı yürüten takımlardan Jackson Laboratuvarı Baş Antalya travestileri Araştırmacısı ve İmmünoloji Uzmanı Prof Dr Derya Unutmaz kronik yorgunluğu masaya yatırdıkları bu çalışma sonuçlarının aslında kanser tedavilerinin etkinliğinden otoimmün hastalıklara kronik depresyondan obezite ve yaşlanmaya kadar pek çok alanda Travesti Antalya geniş çaplı tesirler yaratabileceğini söyledi Araştırmanın ayrıntılarını anlatan Prof Dr Unutmaz bağırsaklarımızda sağlıklı olmamızı sağlayan düzgün huylu bakterilerin yakın bir gelecekte ilaç olarak üretilerek pek çok hastalığın yahut sendromun tahlilinde kullanılabileceğine de işaret etti
TRİLYONLARCA BAKTERİ SINIFLANDIRILDI
Prof Dr Unutmaz’ın 5 yıl evvel ABD’nin Utah eyaletinde kronik yorgunluk üzerine çalışan bir klinikteki meslektaşlarıyla birlikte dahil olduğu bu uzun soluklu ve büyük çaplı araştırmaya 150 hasta dahil edildi Hastalardan her yıl sistemli olarak dışkı ve kan örnekleri alındı Farklı merkezlerdeki araştırmacılar tarafından dışkı örneklerindeki bakteriler sekanslandı ve biyoinformatik denilen yapay zeka sistemlerinden de faydalanılarak trilyonlarca bakteri sınıflandırıldı Bu bakterilerin ayrıyeten mikrobiyom tahlilleri de yapıldı Prof Dr Unutmaz kronik yorgunluk yaşayan hastaların yıllarca tabip doktor dolaştığını lakin bir türlü teşhis alamadıklarını vurgulayarak şunları söyledi
Bağırsak biyotası dediğimiz şey bağırsaklarımızda yaşayan trilyonlarca bakteri Aslında bu bakterilerin birden fazla bize çok yararlı Biz bu husus üzerine epeydir çalışıyorduk Bu ortada da kronik yorgunluk hastalığı diye kıymetli bir sendrom üzerine çalışmaya başlamıştık yaklaşık 10 yıl evvel O vakitler bu bir hastalık olarak bile kabul edilmiyordu Bu hastalar yıllarca doktora gidiyor teşhis alamıyor birçoklarına ruhsal psikiyatrik deniyordu Milyonlarca insan var aslında bu türlü
BAĞIRSAK FLORASININ BOZULMASI BAĞIŞIKLIĞI DA BOZUYOR
Kronik yorgunluk sendromunun ekseriyetle geçirilmiş bir enfeksiyon sonrası geliştiğine de dikkat çeken Prof Dr Unutmaz şu bilgileri verdi Bazı enfeksiyonlar Covid virüsü gibi bağırsaktaki hücreleri de enfekte ediyor bu bakımdan biz uzun Covid’in de bağırsak mikrobiyotasını etkilediğini düşünüyoruz Hatta grip virüsü bile etkileyebilir Esasen bu kronik yorgunluk hastalığı daha çok bu türlü önemli bir enfeksiyon hastalığı sonrasında başlıyor Biz aslında daha evvel ‘Bu hastalığın tahminen de temelinde bu mikrobiyota dediğimiz yani bağırsak florasındaki bakterilerde bir bozukluk var o bozukluk metabolizmayı etkiliyor o da bağışıklık sistemini etkiliyor ve bağışıklık sistemi de sanki bitmeyen grip gibi bu semptomlara kendinizi daima yorgun ve bitkin hissetmenize sebep oluyor’ diye bir hipotez kurmuştuk Yaklaşık 5 buçuk yıl evvel de NIH’den büyük bir fon aldık ve çalışmaya dahil olduk Bu araştırma sonucu gördük ki bu hastaların bağırsaklarındaki bakterilerde hakikaten de bir bozukluk var Yani yeterli bakterilerde azalma berbat bakterilerde artış kelam konusu Biz birebir vakitte bunu metabolizma ile de ilişkilendirdik Yani bakterilerdeki bozukluk hastalarda değişik metabolizma sıkıntılarına yol açıyor Mikrobiyotanın en çok etkilediği sistem ya da organ bağışıklık sistemi Bu da otoimmün hastalıklardan tutun da kronik kalp hastalıklarına kadar pek çok farklı sıhhat meselesine yol açıyor
YAŞLANMANIN DA ÖNÜNE GEÇİLEBİLİR Mİ
Bağırsak mikrobiyotası açısından yiyeceklerin ilaç gibi olduğuna dikkat çeken Prof Dr Unutmaz Hatta birtakım yiyecekler ilaçtan daha tesirli Hem makûs hem düzgün istikamette Şayet siz sıhhatsiz yiyecekler yerseniz sıhhatsiz yiyecekle beslenen berbat bakterilere yol vermiş oluyorsunuz Bu bakımdan insanların yapabileceği en değerli şey diyetlerine çok çok dikkat etmeleri Yalnızca diyet de değil aralıklı oruç dediğimiz prosedürün de yararı var Zira örneğin 16 saatlik açlık boyunca makûs bakteriler yaşayamıyor düzgün bakteriler daha uzun yaşayabildiği için hayatta kalabiliyor dedi Çocukluktaki büyütülme halinin de bağırsak mikrobiyotasını etkilediğine işaret eden Prof Dr Unutmaz kelamlarını şöyle sürdürdü Örneğin mikroplardan korumak tasasıyla çok steril ortamda büyütülen çocuklarda yeterli bakteriler de bedene yerleşemiyor Bu çocuklarda daha sonra alerjik sıkıntılarla karşılaşabiliyoruz Yaşlanma da tekrar bir faktör Yaşlandıkça bağırsağımızdaki bakteri çeşitliliği değişiyor Hatta sanki bu bakteriler değiştiği için mi daha süratli yaşlanıyoruz o bakterileri tekrar yerine koyarak ya da beslenmemizi değiştirerek yaşlanmayı da geciktirebilir miyiz soruları da var şu anda
BAKTERİDEN İLAÇ ÜRETİLEBİLECEK
Bu araştırmanın iki değerli sonucu olduğuna da vurgu yapan Prof Dr Unutmaz birincisinin ‘kronik yorgunluk sendromunun’ nitekim de bir ‘hastalık olduğunun artık ispatlandığını söyledi ve Demek ki bu bakterilerde bir bozukluk varsa bunu düzeltebiliriz manasına da geliyor Yeni tedavi metotları bulabiliriz bu manada Trilyonlarca bakteri var bağırsaklarımızda ve bunun da binlerce çeşidi var Herkesteki de birbirine nazaran fark edebiliyor Biz bu çalışmada bunları sınıflandırmaya başladık Hatta bu bakterileri laboratuvarda üretip güzel bakteri kötü bakteri sistemlerindeki farkları anlamaya başladık Bu çalışma tıpkı vakitte düzgün bakterileri üretip bir ilaç haline getirilebilmesinin de yolunu açıyor Belirli bakterileri üreterek ya da bakterilerin bedenimizde ürettiği metabolik hususları üreterek ilaç haline getirebiliriz yakın gelecekte Tahminen bir 5 10 yıl içinde olabilir bu Zira klinik çalışmalar biraz daha vakit alıyor Yani ileride ‘bakteri ilaçları’ olacak Diyetiniz tahminen makus ya da genetik açıdan yatkınlığınız makûs olabilir o yeterli bakterileri ilaç olarak verip bunu düzeltebileceğiz dedi
KANSER TEDAVİLERİNİ DE ETKİLİYOR
Bağırsak mikrobiyotasındaki bakterilerin kanser tedavilerinde de çok ehemmiyet kazandığını anlatan Prof Dr Unutmaz Bazı bakteri cinslerinin varlığı kanser tedavisinin bilhassa immünoterapi dediğimiz bağışıklık tedavilerinin daha düzgün sonuçlanmasını sağlıyor Yani tedavinin aktifliğini artırabiliyor Laboratuvarda üretemediğimiz bakterileri genetik olarak modifiye etme imkanımız da var Örneğin yeterli bir bakteri var onun ürettiği kimi unsurlar var bedene faydalı olan Sizin illaki o bakterinin kendisine gereksiniminiz yok Öbür bir bakteriyi genetik olarak programlayarak o özellikleri ona aktarabilirsiniz halinde konuştu
MARKETTEN BOŞUNA PROBİYOTİK ALMAYIN
Marketlerde satılan probiyotik eserlerin birçoklarının yararsız olduğunu da açıklayan Prof Dr Unutmaz şu bilgileri vererek kelamlarını noktaladı
Süpermarketlerde satılan bakteriler var örneğin probiyotik halinde Milyar bakteri var içeriğinde diyorlar aslında fakat ne kadar bakteri var kaçı canlı hakikaten bilmiyorsunuz Bu eserlerin çok yararı yok Zira bağırsaklarımıza yerleşmiş büyük bir toplum trilyonlarca bakteri var ve milyarlarca bakteri gönderiyorsunuz lakin buradakiler kabul etmiyor Direkt bedenden atılıp gidiyor Ancak siz orada yaşayan bakteriyi eğitip programlayıp gönderirseniz casus üzere lakin o vakit daha tesirli olur Bu formda probiyotiklerle falan dışarıdan alınmasından çok yiyeceklerle alınması daha tesirli Diyelim yoğurt tüketiyorsunuz o yoğurt aslında İçinizde olan yararlı bakterilerin çoğalmasını sağlıyor İleride bu programlanmış sahiden tesirli olduğunu bildiğimiz bakteriler olduğunda 3 kilo yoğurt yemek yerine tahminen bir hapla daha tesirli sonuçlar alabileceğiz