Seray Şahinler Geçmişi hatırlama uğraşımız beyhude zihnimizin bütün eforları boşunadır Geçmiş zihnin hâkimiyet alanının kavrayış Escort Hamidiye gücünün dışında bir yerde hiç ihtimal vermediğimiz bir objenin bu objenin bize yaşatacağı duygunun içinde kapalıdır Bu objeye ölmeden evvel rastlayıp rastlamamamız ise tesadüfe bağlıdır Marcel Proust Swannlar ın Tarafı Hamidiye Escort Bayan
Zaman kavramı sanat tarihinde birçok sanatkarın açmaya uğraş ettiği bir kilit Sanatkarın yaşadığı an içinden geçtiği periyot ve gelecekte var olma üçgeni ortasındaki bir kilit tahminen bu Ya da olan Hamidiye Escort biten yalnızca Proust un kelamlarına bir nazire Türk çağdaş sanatkarın değerli ve öncü isimlerinden Cengiz Çekil de vakit ile sıkıntısı olan sanatkarlardan
Retrospektif sergisi
2015 yılında kaybettiğimiz Cengiz Çekil in hayatına ve sanatına ışık tutan Bugün de Yaşıyorum standı Arter de ziyarete açıldı Çekil in bu vakte kadarki en kapsamlı standı Bugün de Yaşıyorum ismini sanatkarın 1976 tarihli Günce başlıklı yapıtından alıyor Sanatçı iki ay boyunca her gün klişe baskı yollarıyla bir deftere Bugün de yaşıyorum cümlesini damgalıyor Defterin son sayfasında ise Askere gidiyorum sözü var Günce 2011 yılında New York taki The Museum of Çağdaş Arka MoMA koleksiyonuna dahil edilmiş Bugün Çekil in açtığı o birinci sayfadan tam 47 yıl sona İstanbul da açılıyor bu defter
Sanatçı Paris ten Türkiye ye dönüşünün çabucak akabinde gerçekleştirdiği ve birinci sefer 2009 yılında 11 İstanbul Bienali kapsamında gösterilen yapıtını Çok kasvetli mevtin kutsandığı kaygı ortamının olduğu bir devirde reaksiyon vermek istedim Kendi öğrencilerime de daima onu söylüyordum En kıymetli şey yaşamaktır Hayat çok değerlidir kelamlarıyla anlatmış Bu stant de birebir kelamları fısıldıyor izleyiciye
Politik kültürel kodlar
Cengiz Çekil 1970 te devlet bursuyla Paris e sarfiyat Sanatının birinci devri 1968 Mayıs olaylarının ve Vietnam Savaşı nın tesirlerinin hâkim olduğu Paris sanat ortamında şekillenir 1975 te Türkiye ye döner Burada da sular sakin değildir elbette Türkiye ve Avrupa nın sosyopolitik ve sosyokültürel süreci Çekil in işlerine temas etmeye başlar Yapıtlarının kıymetli kısmında yer bulan saatler gazeteler ve takvimler aracılığıyla gündemi şimdiki eğilimleri ve devrin psikolojisini ortaya koymakla kalmaz Çekil vaktin tarifi ve temsili üzerine de düşünür
Arter in iki katına yayılan stantta sanatkarın güç vakit vefat inanış ve ritüel üzere yaşama dair temel kavramları ele alarak yapıtlarına kozmik ve soyut bir katman eklediğini görüyoruz Stantta yer alan yerleştirmelerde gücün ısı ses ışık ve hareket üzere çeşitli biçimlerde açığa çıkmasını deneyimliyoruz Anıt mezarlar sunak kurban ve muska motifleri sanatkarın hem vakte bağlı hem vakitten bağımsız kelamlarını fısıldıyor
Çekil için günü ve yılı eşit kesime bölen 12 sayısı da kıymetli 12 adet kola şişesi 12 adet ceket sarı paklık bezleri dünyanın bitmeyen kaygısına savaşa bayan sıkıntısına emeğe iş gücüne erken ikaz sistemi yle bakıyor Hepsi aktüel hepsi vakitsiz Bir sipere mevzilenmiş imajını veren kola şişeleri örneğin 1974 tarihli Çocukluğa Gerçek Çocukluktan Beri de Çekil Amerika nın kültürel ve ekonomik emperyalizminin bir simgesi ve tanınan kültürün ikonik bir modülü olan kola şişelerini dönüştürerek Vietnam Savaşı nın yankılarına gönderme yapıyor
Zaman mefhumu
Zaman Cengiz Çekil in tahminen de en değerli teması Motordan saate kadar her türlü tamiri yapan babasının yanında geçirdiği vakitler bu kırılmayı yaşatmış olmalı Zamansızlığa vurgu yapan hangi vakit ilişkin olduğu konusunda karmaşa yaratan vakit çağrışımları Tarihi mitolojik referenslar da sanatkarın pratiğinin kıymetli kaynaklarından Arter in koleksiyonunda yer alan ve daha evvel Saat Kaç standında gördüğümüz Saat Kaç bu kere daha vurucu bir formda hatırlatıyor bu soruyu Önündeki 1200 saat ise sanatkarın gerek bit pazarından gerek babasının tamir atölyesinden temin ettiği yüzlerce kol saatinden oluşuyor Hepsinde vakit durmuş Hepsi ilişkin oldukları bireylerin de hayatının bir yerlerde belirsizliğine sakinliğine dem vuruyor Cengiz Çekil in pratiğinin vakit kavramıyla bağını vurgulayan bu yerleştirmede sanatçı her birine el yazısıyla kendi ismini ve soyadını yazdığı lacivert kartonları iliştirmiş Stant izleyiciyi hayatın devingenliğine yönlendiriyor özellikle Işıklar işleyen saatler beyaz örtüler bir şeyin bitip yeni bir şeyin başladığını hatırlatıyor Bugün de Yaşıyorum bir vefa standı Hem Cengiz Çekil in sanatına hem vakit sorununa zamansız bir bakış Stant 24 Eylül e kadar ziyarete açık
Sanata kalıcı izler bıraktı
1945 yılında Niğde de dünyaya gelen Cengiz Çekil Türkiye deki çağdaş sanatın öncüleri ortasında Çekil yiğit ve deneysel bir yaklaşımla ürettiği yapıtlarının yanı sıra eğitimci kimliği düzenlenmesine katkı sunduğu küme stantları farklı kuşaklardan sanatkarlar ile sanat alanında çalışan şahıslarla kurduğu bağla Türk sanat tarihinde kalıcı izler bıraktı
