ABD’den iadesi sağlanan 12 eser Antalya’da sergiye açıldı

Yıllar evvel Türkiye’nin çeşitli vilayetlerinden yurt dışına kaçırılan ve ABD’den iadesi sağlanan 12 eser için Beylikdüzü Escort Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ABD Ankara Büyükelçisi Jeffry Flake Antalya Valisi Ersin Yazıcı bakanlık üst seviye yetkilileri ve birçok davetlinin iştirakiyle Antalya Arkeoloji Müzesi’nde merasim yapıldı

Müzede Beylikdüzü Escort Bayan özel bir kısım oluşturulan 12 eser merasimin akabinde sergilenmeye açıldı

TAVİZSİZ POLİTİKA

Bakan Mehmet Nuri Ersoy kültür varlıklarının korunmasıyla ilgili odunsuz politikayı tüm platformlarda birebir titizlikte devam ettirdiklerini söyledi Bakan Esenyurt Escort Ersoy Bugün burada bu stratejimizin kıymetli bir boyutu olan ‘kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadele’ alanında sağladığımız çok kıymetli bir muvaffakiyet vesilesiyle toplandık Ülkemizin farklı bölgelerinden kaçak hafriyatlar yoluyla elde edilen yasa dışı yurt dışına kaçırılan ve ABD’de tespit edilerek el konulan kültür varlıklarımızdan 12’sinin daha iadesini sağlamış olduk dedi

ABD İLE İŞBİRLİĞİ SAYESİNDE

Manhattan Bölge Savcılık Ofisi Amerikan İç Güvenlik ve İstihbarat Ünitesi HSI ile geliştirilen iş birliğinin bir diğer başarılı sonucu olarak iadesi sağlanan kültür varlıklarının çok nitelikli eserler olduğunu belirten Bakan Ersoy şöyle konuştu

Bunlardan Perge Antik Kentimizden çıkarılmış iki heykele ilişkin başlar bilim insanlarınca yapılan değerlendirmelere nazaran M S 3’üncü yüzyılda yontulmuştur Kelam konusu heykellerin gövdelerinin daha erken devirlerde işlenmiş olduğu ve imparatorları tasvir ettikleri başların ise geç antik çağda tekrar çalışıldığı anlaşılmıştır Bu başlar uzun yıllardır yurt dışında iki farklı koleksiyonda bulunuyordu Bunların kazılardan çıkan hangi gövdelere ilişkin olabileceğine yönelik daha evvel yapılan çalışmalar ışığında araştırmalarımızı sürdürüyoruz Bu araştırmalar bu yapıtlardan şu an için biri hakkında net sonuç verdi Antalya Arkeoloji Müzesi uzmanlarımız ile Antalya Onarım ve Konservasyon Laboratuvarı uzmanlarımız ABD’den iadesi sağlanan heykel başlarından birincisini gövdesiyle birleştirdi Bu sayede bugün bu yapıtı bir bütün olarak görebiliyoruz

ESERLER HAKKINDA BİLGİ VERDİ

Bakan Ersoy Bir öbür yapıtımız ise 1960’lı yıllarda çok ağır kaçak hafriyata maruz kalan Bubon Antik Kenti kökenli Septimius Severus heykelidir Geçen sene kasım ayında iadesini sağladığımız ve tekrar birebir alandan yasa dışı götürülmüş olan Lucius Verus heykelimizde olduğu üzere ‘eserin kaidesi’ ‘kaidesi üzerindeki yazıt’ ve ‘ayaklarının oturması için hazırlanmış yuvaların ölçüsünün tutarlılığı’ ‘bir kaçak kazıcının günlüğündeki ifadeler’ öne çıkan delillerimiz ortasında Çok değerli hocamız Prof Dr Jale İnan ve Gazeteci Müellif Özgen Acar tarafından 1970’lerden itibaren gerçekleştirilen araştırmalar soruşturma safhasında kullandığımız desteklerimiz ortasında büyük değere sahip diye konuştu

Bu eserler ortasında tek üretim merkezinin Manisa’nın Kulaksızlar Köyü olduğu bilinen 6 bin yıllık bir de Kiliya tipi idol bulunduğunu belirten Ersoy şu bilgileri verdi

Benzer bir Kiliya idolü için ABD hukuk mahkemeleri nezdindeki savaşımız devam ediyor Büst çelenkli bronz portre de ülkemiz kültürel mirası açısından büyük değeri olan bir yapıttır M S 3’üncü yüzyıla tarihlenen yapıtın bir ‘imparator kültü rahibi’ olabileceği yahut ‘yarışları düzenleyen bir bireye ait’ olabileceği düşünülüyor Batı Anadolu kökenli olduğu stilistik olarak belirlenen büstün iadesinde ilişkin olduğu bölgede meydana gelmiş kaçak hafriyat ve gibisi isimli kayıtların ayrıntılı derlenmesi ve incelenmesi ile bilimsel raporlar tesirli olmuştur Ayrıyeten Şanlıurfa kökenli boğa arabası Çatalhöyük Hacılar kökenli heykelcikler Milattan Evvel 2’nci bine tarihlenen Doğu Anadolu bezemeli vazo Roma devrine ilişkin askeri diploma üzere Anadolu’ya ilişkin binlerce yıllık kültür varlıklarını burada sizlerle buluşturabilmiş olmak bizler için büyük memnuniyet vesilesi

ABD BÜYÜKELÇİSİ ÇOK BÜYÜK KEYİF ALDIM

ABD Ankara Büyükelçisi Jeffry Flake Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne kültürel varlıkların kaçakçılığında yaptığı çaba için teşekkür ederek Kültür varlıklarının ülkeye geri döndürülmesinden açıkçası bir büyükelçi olarak bundan çok büyük keyif aldım Yıllar sonra burada ilişkin oldukları yerdeler Bu yapıtların geri getirilmesinin ardında çok büyük kıssalar var Ülkelere döndürülen bu kültürel varlıklarla ilgili biz Amerika kurumları olarak Türkiye’nin kültür varlıklarına son derece hürmet duyuyoruz Anadolu’ya ilişkin bu eserler ilişkin oldukları yere er ya da geç döneceklerdir Bu yapıtların buradan yağmalanarak uzaklaştığını biliyoruz hasebiyle burada örneğin Roma İmparatoru Septimius Severus heykeli Perge’den kaçırılan 2 heykel başının geri döndürülmesi katiyen çok değerli ve olması gerekenin yapılmış olduğunu söyleyebilirim dedi

ABD ve Türkiye’nin kültür varlıklarının geri döndürülmesi için bir protokol imzaladığını belirten Jeffry Flake Yağma ve kültür varlıklarının geri dönüşüne yönelik savaşıyor ve ülkeye geri döndürülmesi için baskı kurmaya çalışıyoruz Hepimizin eforlarıyla bunlar gerçekleştirildi Kültür varlıkları çok kıymetli değerli ve korunmalıdır diye konuştu Bakan Ersoy ve ABD Büyükelçisi Flake açılış merasiminin akabinde sergilemeye açılan yapıtları birlikte gezerek inceledi

İADESİ SAĞLANAN 12 ESER

BRONZ SEPTİMUS SEVERUS HEYKELİ Bir müddet Metropolitan Müzesinde ödünç sergilenmiş olan epeyce az ve kıymetli bir eser Burdur’un Gölhisar İlçesi İbecik köyünde bulunan Boubon Antik Kenti’nde 1960’lı yıllarda gerçekleştirilen kaçak hafriyatlar sonucunda elde edilmiş ve yurt dışına çıkarılmıştır M S 193 211 yıllarında karar sürmüş olan Roma İmparatoru Septimius Severus’a atfedilen heykel günümüze ulaşabilmiş insan boyutunda ender bronz heykellerden biri olarak epey değerli bir örnek

PERGE KÖKENLİ TETRARKH HEYKEL BAŞI 2 ADET New York’taki bir özel koleksiyonda bulunan portre niteliği taşıyan imparator başları Perge Tiyatrosu’nda yürütülen hafriyatlarda bulundu Bakanlık müze uzmanları ve akademisyenlerce yapılan değerlendirmeler ve raporlar ışığında yapıtlara Manhattan Bölge Savcılığı’nca el konuldu Heykel başlarından biri temizlendikten sonra yıllardır farklı durduğu bedeniyle birleştirildi

BRONZ RAHİP BAŞI M S 3’üncü yüzyıla tarihlenen imparator kültü rahibi ya da yarışları düzenleyen şahsa ilişkin bronz bir portre olduğu bedellendirilmektedir Büst bezemeli çelenk takan portrenin tarz özellikleri Anadolu Roma İmparatorluk devrini ve Batı Anadolu Bölgesi’ni işaret etmektedir

PİŞMİŞ TOPRAK VAZO Doğu Anadolu Yüksek Yaylası M Ö 2’nci binyıl Boyalı Çanak Çömlek Kültür kümesine ilişkin bir örneği oluşturmaktadır Daha çok mezarlık alanlarında bulunan çeşitli form ebat ve bezemeleri içeren bu kaplar çark üretimidir Kullanılan bezemeler ağır olarak geometrik desenlerle birlikte su kuşları nadiren hayvan motifleri ve bitkisel motiflerdir

BOUBON ANTİK KENTİ KÖKENLİ BRONZ KOL Burdur ili Gölhisar ilçesi İbecik Köyü’ndeki Boubon Antik Kenti Sebasteionu’ndan 1960’lı yıllarda kaçak kazılarla çıkartıldıktan sonra yasadışı yollarla çeşitli müze ve özel koleksiyonlara satılan bronzdan yapılmış büyük boyutlu imparator heykellerinin olduğu bilinmektedir

MUĞLA MİLAS HYDAİ ANTİK KENTİ KÖKENLİ VAZO Karia doğu esinli olarak isimlendirilen seramik kümesine aittir M Ö 580 560 ortasına tarihlenmektedir 1970’li yıllarda Milas’ın Damlıboğaz Köyü’nde bulunan Hydai Antik Kenti Nekrolopolisi’nde kaçak hafriyatlar sonucu ortaya çıkarılan yapıtların pek birçok yurtdışına kaçırılmıştır

BRONZ BOĞA ARABASI MODELİ Ülkemizden yasadışı yollarla çıkarıldığı anlaşılan bronz boğa arabası M Ö 3’üncü binyıl sonu ile 2’nci binyıl başına tarihlenmektedir Anadolu’da Şanlıurfa’nın Suruç İlçesi Abamor Höyük’ten çıkarılmış oldukları bilinmektedir Mezar ikramı olarak oyuncak yahut ilahlara sunulmuş nesnelerden olabilecekleri düşünülmektedir

ROMA PERİYODU ASKERİ DİPLOMA Bronz yazıtın Roma Cumhuriyet Devri’nden başlayıp Roma İmparatorluk Devri sonuna kadar Anadolu’da ve yakın coğrafyasında kurulan Roma Askeri Lejyonları’nda misyon yapan Roma vatandaşı olmadıkları halde Roma ordusunun bir kesimi olarak savaşan askerlere emekli olduklarında verilen evrak olduğu belirlenmiştir Bu askerler ‘Diplomata Militaria’ ismi verilen bronz tableti 25 yıllık bir vazife sonucunda almaya hak kazanıyorlardı Bronz tabletin üzerinde yazılı olan ‘Moesia’ sözü tabletin Anadolu’da faaliyet gösteren lejyonda misyonlu bir askere verilmiş olduğunu doğrulamaktadır

KİLİYA İDOLÜ Orta Kalkolitik periyoda ilişkin M Ö 4500 4200 tarihlenen Kiliyatipi idoller ismini cinsinin birinci örneği olan Gelibolu Yarımadası güneyindeki Kiliya Köyü etrafında bulunan örnekten almıştır Tek üretim merkezinin Manisa ili Akhisar ilçesi Kulaksızlar Köyü prehistorik yerleşimi olduğu bilinmektedir

ÇATALHÖYÜK KÖKENLİ TAŞ HEYKELCİK ANA TANRIÇA Konya’nın Çumra ilçesinde yer alan Çatalhöyük kökenli Geç Neolitik periyoda M Ö 6’ncı binyıl birinci yarısı tarihlendirilen heykelcikler ana tanrıça kütünün başlangıcı ve vaktin inançları hakkında özgün ve kıymetli bilgiler vermektedir Pişmiş toprak ve taştan yapılmış bu heykelcikler 5 ila 15 santim ortasında değişen büyüklükte şişman iri göğsü büyük kalçalı ve vakit zaman doğum yapar vaziyette tasvir edilmişlerdir Bu özelliklerinin bolluk ve rahmeti temsil ettiği düşünülmektedir

HACILAR ANA TANRIÇA HEYKELCİLİĞİ Burdur’un güneybatısında Hacılar Köyü’ndeki Hacılar Höyüğü Geç Neolitik Erken Kalkolitik periyot M Ö 6’ncı binyıl ortası yerleşme katmanları ortasında yer alan pişmiş toprak bir ana tanrıça figürinidir Ana tanrıçalar genç ya da yaşlı gebe yahut şişman bedenli olarak ayakta bağdaş kurarak oturmuş doğum yapar bebeğini kucağında fiyat emzirir yaban hayvanlarını kucağına alır ya da onların üzerine oturur yere uzanır hallerde tasvir edilmişlerdir